Siz kıymetli okuyucularıma bu hafta miras hukukunda Resmi Vasiyetnameler ve geçerlilik şartları konularında bilgiler vermeye çalışacağım. Öncelikle Miras hukuku, gerçek kişinin ölümü veya gaipliği halinde, bu kişinin malvarlığının kimlere ve nasıl intikal edileceğini düzenleyen hukuk dalına verilen isimdir. Miras hukukunda iki tür mirasçı vardır. Bunlar, yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar olarak adlandırılmaktadır.
Miras hukukunun bir diğer merak edilen konusu ise resmi vasiyetnameler konusudur. Resmi vasiyetnamelerin çeşitleri ve geçerlilik şartları Türk Medeni Kanunu’nda detaylı olarak düzenlenmiştir. Resmi vasiyetnameler; Noter, sulh hakimi ya da resmi memur önünde iki tanığın katılımıyla yapılan vasiyetnamelere verilen isimdir. Resmi vasiyetnamenin okunarak, imzalanarak veya okunmadan, imzalanmadan düzenlenmesi mümkündür.
Okunarak ve imzalanarak düzenlenen resmi vasiyetnamede, miras bırakan, arzularını resmi memur önünde hazır bulundurarak bildirir. Bunun üzerine resmi memur, resmi vasiyetnameyi yazar veya yazdırarak okuması için miras bırakana teslim eder. Resmi Vasiyetname, miras bırakanın hür iradesi ile okunduktan sonra tanıklar huzurunda imzalanarak resmi memura teslim edilir. Resmi Memur, resmi vasiyetnameye günün tarihini ekleyerek imzalar. En sonraki aşamada, vasiyetnameye tarih ve imza eklendikten hemen sonra miras bırakan, vasiyetnameyi okuduğunu, bunun son arzularını içerdiğini resmi memurun huzurunda iki tanığa beyan eder. Tanıklar, bu beyanın kendi önlerinde yapıldığını ve miras bırakanı tasarrufa ehil gördüklerini vasiyetnameye yazarak veya yazdırarak altını imzalarlar. Tanıkların resmi vasiyetnamenin içeriğini bilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.
Fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklı olanlar, okuryazar olmayanlar, miras bırakanın eşi, üst soy ve alt soy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılmaları Türk Medeni Kanunu kapsamında yasaklanmıştır. Tanık olarak Türk Medeni Kanunu kapsamında katılma yasağı bulunan kişilerin vasiyetnamenin düzenlemesine katılması halinde vasiyetnamenin iptal edilmesi durumu söz konusu olmaktadır.
Resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura ve tanıklara, bunların üst soy ve alt soy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine o vasiyetname ile kazandırmada bulundurulan işlemlerin yapılması Türk Medeni Kanunu kapsamında yasaklanmıştır. Kazandırmada bulunulmuşsa, vasiyetnamenin tamamı değil, sadece katılma yasağı bulunan kişiler lehine yapılan kazandırmaların iptal edilmesi durumu söz konusu olmaktadır.
Okuma ve yazma bilmeyenler miras bırakanlar ise, okunmadan ve imzalanan vasiyetname düzenlemelidir. Okuma yazma bilenler, okunarak, imzalanarak veya okunmadan imzalanmadan vasiyetname düzenlenmesini isteyebilir. Okunarak ve imzalanarak düzenlenen vasiyetnameden farklı olarak, vasiyetname tanıklara okunmaktadır. Bundan sonraki aşamada, resmi okunarak ve imzalanarak düzenlenen vasiyetnamede olduğu gibi, vasiyetname bırakan kili, vasiyetnamenin son arzularını içerdiğini memurun huzurunda iki tanığa beyan etmektedir. Tanıklar, bu beyanın kendi önlerinde yapıldığını ve miras bırakanı tasarrufa ehil gördüklerini vasiyetnameye yazarak veya yazdırarak altını imzalarlar.
Avukat Gizem GONCE
Yorum Yazın