Yeni insanlar, yeni bir sosyal çevre, yeni tanışmalar, insanların çevresini genişletmesi çokça insanla diyalog halinde olması zarif ve seviyeli bir tutumdur. Yeni insanlarla tanışırken ilk neye, nelere bakarsınız diyeceğim de, cevabını sizlerden alamayacağıma göre ben nelere bakarım onları yazmaya gayret edeyim. Çok geniş çevrem olsun herkesle tanışık olayım diye bir gayret içerisinde değilimdir. Hayatın doğal akışı içerisinde yeni insanlar tanımak, tanışmak, tanıdıkların sayısının artması da kaçınılmaz bir gerçeğimiz.
Din, dil, aidiyet, mezhep, meşrep gibi tanımlamalara gelmeden mutlak öncelikli ve önemli gördüklerim vardır ki; "Korkuya dayalı saygı" ile "Çıkara dayalı saygı" içermeyen saygın bir kişilik, disiplinli sevgiyle harmanlanmış bir yapı ararım. Onlarca, yüzlerce etiket vardır ki önemlidir ve değerlidir elbette ama hiçbirisi saygın bir kişilikten öne çıkamaz. Saygın bir kişiliğin altını nelerle doldurabiliriz diye birlikte düşünelim, etik kurallar, coğrafya ve süreç sınırı olmadan tüm insanların kabul ettiği destek verdiği tavır, tarz, davranış şekilleridir. Saygın kişilik kurallarının üretildiği yer, membası gerçekte bir kişi, grup, topluluk, millet değildir, her insanın katkı sunduğu kısa sürede ivme kazanarak geçerlilik kazandığı, diğer anlatım şekliyle ortak aklın ürünü, kurallar silsilesidir. Merkezi yoktur, hiyerarşik bir yapısı organizasyonu da yoktur, soyut olarak varlığını kabul ettiğimiz milyarlarca insandan da olur, kabul alan soyut bir kurallar dizisi, silsilesidir.
Saygın kişi, saygın kişiliğin dayanağı, olmazsa olmazı ortak akıl, etik kurallar silsilesi, süreç içerisinde ki tüm yeniliklere ve değişikliklere anında kural üretme mekanizmasıdır. Coğrafya farklılıkları, iklim farklılıkları, bireysel tercih farklılıkları kişinin saygın olmasına artı eksi katkı sunmaz, ne över destekler ne de yerer küçümser. Saygın olmanın göz ardı edilmeyecek gereklilikleri arasında fiziksel yapı görsellik yoktur. Kişinin güzel, yakışıklı, alımlı, sportmen olması cazip görünümlü, karizmatik ya da albenili olması sempati kazandırabilir ama saygınlık değil. Dünyevi kazanımlar, kariyer, zenginlik, yetki, beceri, yetenek halleri de sempati sebepleridir, saygın biri olmayı, olabilmeyi sağlamaz. Kişinin ailesi, soyu, milleti aidiyeti, inancı, itikatı da saygın olma sebebi değildir. Sahip oldukları ile saygın bir kişilik oluşturabilmişse ne ala, kişiliğine pozitif katkı sağlayamamışsa elde var sıfır.
Halen merakla cinsiyet tanımı yapmamı bekleyen varsa büyük yanılgı da, hatalı bakışta. Saygın kişi içeriğinde cinsiyet olmadığı gibi aslında yaş, yaşanılmış günlerin, yılların da bir ehemmiyeti yoktur. Elbette çocukluk ve ergenlik sonrası, akıl ve ruh sağlığı yerinde olan her birey, ferttir. Saygın kişinin yaşamsal uygulamaları çalışma ve efor sarf ettiği uğraşları, profesyonel de amatörce de olsa bilinç içeren, sanat, kültür, bilime ters düşmeyen içeriklerdedir, olması gerekendir. Dünya görüşü, insan merkezli düşünceler, hayvanlarla alakalı, doğayla alakalı bakış açısı farklılıklar içerisinde olması olası bir haldir, teması barış, teması değişmekten ziyade gelişmektir. Saygın insan dünyayı sadece insanların kullanması halini kabaca bulup tüm hayvan ve doğada var olan çeşitlilik ve sayıyı var edip artırma, sürekli kılabilme mücadelesinin neferi olma rütbesine sahipliktir. Biraz kafiye az da espri olsun diye yazayım; saygın olmayan insan baygındır, yaşama dahil, insanlıktan, yaşam, hayattan uzaktır.
Mir Murat Demir
Yorum Yazın